ΓΙΑΤΙ ΧΑΛΑΝΕ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΑ ΔΟΝΤΙΑ ΜΟΥ? ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΩ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΞΑΝΑΧΑΛΑΣΟΥΝ?

Όπως ήδη εξηγήσαμε, η τερηδόνα είναι ΝΟΣΟΣ που προσβάλλει τους σκληρούς οδοντικούς ιστούς και για να εμφανιστεί και να εξελιχθεί χρειάζονται απαραίτητα τρεις παράγοντες μαζί: παρουσία μεγάλου αριθμού μικροβίων, κατανάλωση ζάχαρης και χρόνος. Εφόσον πρόκειται για νόσο θα πρέπει εκτός από το σύμπτωμα, δηλαδή την τερηδονική βλάβη στα δόντια αυτή καθεαυτή, να αντιμετωπίσουμε και την αιτία που την προκάλεσε. Εάν η αιτία δεν αντιμετωπιστεί, το μόνο σίγουρο είναι ότι αφού θεραπεύσουμε ένα δόντι με όποιο μέσο χρειαστεί (από απλή παρακολούθηση και τοπική εφαρμογή φθορίου έως σφράγισμα, απονεύρωση. θήκη, ανασύσταση ή και εξαγωγή εφόσον δεν μπορεί πλέον να διατηρηθεί), είτε το ίδιο είτε κάποιο άλλο δόντι σύντομα θα ξαναχαλάσει και όλη η διαδικασία θα ξεκινήσει από την αρχή, μέχρις ότου χάσουμε τα δόντια μας. Αυτός ο φαύλος κύκλος έχει υψηλό κόστος τόσο σε χρήματα, όσο και σε χρόνο και ταλαιπωρία, το οποίο όσο περνάει ο καιρός συνεχώς αυξάνεται, καθώς κάθε τερηδόνα που επανεμφανίζεται γίνεται όλο και βαθύτερη, και έτσι τα δόντια μας αντί για απλές και οικονομικές παρεμβάσεις όπως μια μικρή έμφραξη, χρειάζονται με την πάροδο του χρόνου όλο μεγαλύτερες και πιο κοστοβόρες παρεμβάσεις για να μπορέσουν να σωθούν. Το μεγαλύτερο τίμημα όμως πληρώνεται όταν ο φαύλος αυτός κύκλος φτάσει στο τέλος του, με την πλήρη καταστροφή και απώλεια μέρους ή και όλων των δοντιών μας.

 

Άρα τόσο για την πρωτογενή, όσο και για την δευτερογενή και τριτογενή πρόληψη, από το να μην χαλάσουν δηλαδή ποτέ, ως και το να μην ξαναχαλάσουν τα δόντια μας αφού τα φτιάξουμε, θα πρέπει να έχουμε κατανοήσει τι προκαλεί την τερηδόνα και ως εκ τούτου να αλλάξουμε την συμπεριφορά μας και τη στάση που έχουμε απέναντι στη στοματική υγεία μας.

 

Ο περιορισμός της συχνότητας που καταναλώνουμε ζάχαρη μέσα στη μέρα καθώς και η εφαρμογή πολύ αποτελεσματικής στοματικής υγιεινής, ώστε να κρατάμε το μικροβιακό φορτίο του στόματός μας σε χαμηλά και αποδεκτά από τον οργανισμό και τα δόντια μας επίπεδα είναι εκ των ουκ άνευ.

 

Ο οδοντίατρος που είναι υπεύθυνος για τη θεραπείας μας είναι αυτός που θα μας καθοδηγήσει για να προβούμε στις απαραίτητες αλλαγές τόσο στις συνήθειες διατροφής όσο και στοματικής υγιεινής. Ο οδοντίατρος είναι επίσης αυτός που θα επιλέξει τα κατάλληλα μέσα στοματικής υγιεινής για εμάς, καθώς και τον κατάλληλο τρόπο χρήσης τους, ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανατομικές συνθήκες που υπάρχουν στο στόμα μας. Το να βουρτσίζουμε απλά τα δόντια μας δεν αρκεί. Σκοπός είναι μέσα από τη στοματική υγιεινή να είμαστε αποτελεσματικοί στην απομάκρυνση των μικροβίων από τις οδοντικές επιφάνειες και σε αυτή τη διαδικασία πρέπει να εκπαιδευτούμε από τον ίδιο τον οδοντίατρο, με απευθείας επίδειξη του τρόπου κατευθείαν στο στόμα μας, και την εξάσκησή μας στην εφαρμογή των οδηγιών κάτω από την επίβλεψή του.

 

Άλλος σημαντικός παράγοντας προστασίας των δοντιών μας από την τερηδόνα είναι το φθόριο. Όταν το φθόριο έρχεται σε επαφή με τα δόντια μας τότε ένα μέρος του ενσωματωνέται μέσα στην κρυσταλλική δομή των δοντιών μας. Τα νέα αυτά άλατα του δοντιού μας που περιέχουν φθόριο είναι πιο ανθεκτικά στη διάλυση. Δηλαδή για να διαλυθούν, θα πρέπει να δημιουργηθεί μια μεγαλύτερη πτώση του pΗ στο στόμα μας, σε σύγκριση με την πτώση που είναι αρκετή για να διαλυθούν οι κρύσταλλοι οδοντικής ουσίας που δεν περιέχουν φθόριο. Βασική και συνήθως επαρκής πηγή φθορίου για τη μεγάλη πλειονότητα του ενήλικου πληθυσμού είναι το φθόριο που περιέχεται στις κοινές οδοντόκρεμες που κυκλοφορούν στο εμπόριο.

 

Τέλος, πολύ σημαντικός παράγοντας πρόληψης είναι η τακτική επίσκεψη στον οδοντίατρο τουλάχιστον ανά εξάμηνο. Οι έξι μήνες θεωρούνται το μέγιστο χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο μπορούμε να μιλάμε για πρόληψη. Συνήθως, νέες τερηδόνες που θα έχουν δημιουργηθεί μέσα στο διάστημα των έξι μηνών από την τελευταία επίσκεψη ή θα είναι ακόμα αναστρέψιμες εφόσον ακολουθήσουμε πιστά τις οδηγίες του γιατρού μας, ή τουλάχιστον θα είναι αβαθείς και η διάγνωσή τους θα γίνει έγκαιρα πριν καταστραφεί μεγάλο μέρος του δοντιού μας.

 

Τα παραπάνω προληπτικά μέτρα αφορούν το σύνολο του πληθυσμού. Οι ασθενείς οι οποίοι πάσχουν από σοβαρή ξηροστομία, η οποία οφείλεται σε κάποια υποκείμενη νόσο ή πρόκειται για παρενέργεια κάποιου φαρμάκου που λαμβάνουν, καθώς και ασθενείς οι οποίοι έχουν ακτινοβοληθεί στην περιοχή κεφαλής και τραχήλου και η λειτουργία των σιαλογόνων αδένων έχει εκπέσει σημαντικά, αποτελούν κάποιες από τις ειδικές ομάδες ασθενών, στους οποίους εφαρμόζονται ειδικά προληπτικά πρωτόκολλα από τον οδοντίατρο που είναι υπεύθυνος για την παρακολούθησή τους. Τα πρωτόκολλά αυτά συνοπτικά περιλαμβάνουν χρήση ειδικής οδοντόκρεμας με πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε φθόριο, χρήση στοματικών διαλυμάτων που περιέχουν φθόριο, συχνή εφαρμογή ζελέ με υψηλή περιεκτικότητα σε φθόριο στο ιατρείο ή/και στο σπίτι και πολύ συχνές επανεξετάσεις.